Reflü Nedir?
Mide asidinin yemek borusuna geri kaçtığı durumlarda reflü hastalığından bahsedilir. Reflü, mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçması sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Normalde, alt özofageal sfinkter (AÖS) adı verilen kas, mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçmasını engeller. Ancak bazen bu kasın zayıf olması veya gevşemesi sonucu mide asidi yemek borusuna geri kaçabilir.
Reflünün Nedenleri Nelerdir?
Bazi durumlar veya hastalıklar AÖS’nin düzgün çalışmasını etkileyebilir ve reflüye neden olabilir. İşte reflüye yol açabilen bazı faktörler:
- Hiatal Herni (Mide Fıtığı): Mide, karın boşluğundan yemek borusuna doğru kayabilir. Bu duruma hiatal herni denir ve AÖS’nin işlevini etkileyebilir, bu da reflüye neden olabilir.
- Mide Kasılma Bozuklukları: Mide kaslarının düzensiz kasılması veya koordinasyon bozuklukları, mide içeriğinin yemek borusuna kaçmasına neden olabilir.
- Hamilelik: Gebelik sırasında, artan rahim basıncı AÖS’nin zayıflamasına neden olabilir, bu da reflü riskini artırabilir.
- Fibrozis ve Skleroderma Gibi Bağ Dokusu Hastalıkları: Bağ dokusu hastalıkları, yemek borusu ve mide kaslarını etkileyerek reflüye katkıda bulunabilir.
- Obezite: Aşırı kilo, karın boşluğuna ekstra basınç uygulayarak AÖS’nin zayıflamasına neden olabilir.
- Besin Borusu Yaralanmaları veya Cerrahiler: Yemek borusunda hasar oluşması, AÖS’nin düzgün çalışmasını engelleyebilir.
- Zollinger-Ellison Sendromu: Bu nadir görülen durum, mide asidi üretimini artırabilir ve reflüye neden olabilir.
Her bireyde farklı faktörler reflüye katkıda bulunabilir ve bir kişinin durumu diğerinden farklılık gösterebilir. Eğer sürekli reflü belirtileriniz varsa veya başka bir sağlık sorununuz varsa, bir sağlık profesyoneli ile görüşmek önemlidir.
Reflü Belirtileri Nelerdir?
- Mide Yanması: Mide asidinin yemek borusuna kaçması, genellikle mide yanması veya göğüs ağrısı şeklinde hissedilebilir.
- Asit Geri Kaçışı: Ağızda asit tadı veya geğirme şeklinde kendini gösterebilir.
- Öksürük: Reflü, öksürük ve boğaz tahrişine neden olabilir.
- Boğazda Gıcık: Yemek borusunun alt kısmında bir gıcık veya takılma hissi olabilir.
- Gece Boyunca Köpüklü Sıvı Geri Kaçışı: Bu durum özellikle yatarken gerçekleşebilir.
Reflü Komplikasyonları Nelerdir?
- Özofajit: Yemek borusunun iç yüzeyinin iltihaplanması durumuna özofajit denir. Mide asidi sürekli olarak yemek borusuna kaçtığında, bu bölgenin tahriş olması ve iltihaplanması mümkündür.
- Özofagus Strikürü: Kronik iltihap, yemek borusunun iç çeperlerinde hasara yol açabilir. Bu durumda, yemek borusunun daralması ve dar bir nokta oluşmasıyla özofagus strikürü gelişebilir.
- Barrett Özofagusu: Uzun süreli reflü, yemek borusunun alt kısmındaki hücrelerin değişmesine neden olabilir. Bu duruma Barrett özofagusu denir. Barrett özofagusu, kansere dönüşebilecek bir durumdur.
- Özofagus Kanseri: Barrett özofagusu, özofagus kanseri riskini artırabilir. Ancak, bu durumun ortaya çıkması için yıllar sürebilir.
- Ülserler: Mide asidinin sürekli olarak yemek borusuna kaçması, bu bölgede ülserlere neden olabilir.
- Diş Problemleri: Mide asidi diş minesini aşındırabilir ve diş çürüklerine, erozyonuna ve diş hassasiyetine neden olabilir.
- Solunum Problemleri: Reflü, solunum yollarını tahriş edebilir ve astım semptomlarını artırabilir. Özellikle gece ortaya çıkan asit geri kaçışları, öksürük ve solunum zorluklarına neden olabilir.
Bu komplikasyonlar genellikle uzun vadeli ve sürekli reflü durumlarında ortaya çıkabilir. Tedavi edilmemiş reflü, bu tür sorunlara yol açma olasılığını artırabilir.
Tedavisi Nasıldır?
- Yaşam Tarzı ve Diyet Değişiklikleri:
- Yemeklerden sonra uzanmak yerine oturmak veya yürüyüşe çıkmak.
- Büyük öğünler yerine daha sık ve küçük öğünler tüketmek.
- Yatmadan önce son yemeyi en az 2-3 saat önce yapmak.
- Asitli, baharatlı ve yağlı yiyeceklerden kaçınmak.
- Kafein ve alkol tüketimini sınırlamak.
- Aşırı kilolu iseniz kilo vermek.
- Baş Hareket Yükseltici (Yatak Başının Yükseltilmesi):
- Yatak başını yükseltmek, gece boyunca asidin yemek borusuna geri kaçmasını azaltabilir.
- İlaçlar:
- Antiasitler: Mide asidini nötralize eder.
- H2 Blokerleri: Mide asidinin salgılanmasını azaltır.
- Proton Pompa İnhibitörleri (PPI’lar): Mide asidinin salgılanmasını daha güçlü bir şekilde engeller.
- Prokinetikler: Mide boşalmasını hızlandırarak asidin yemek borusuna kaçmasını önler.
- Cerrahi Müdahale:
- İlaçlar ve yaşam tarzı değişiklikleri etkili olmazsa veya ciddi durumlarda, cerrahi seçenekler değerlendirilebilir. Bu, mide alt kısmındaki sfinkterin sıkılaştırılması veya yemek borusunun alt kısmındaki sorunların düzeltilmesini içerebilir.
- Barrett Özofagusu İçin Takip:
- Barrett özofagusu teşhisi konmuşsa, düzenli takip ve gerekirse cerrahi müdahale gerekebilir.
Reflü tedavisi, bireyin özel durumuna bağlı olarak değişiklik gösterir. Uygun tedaviyi belirlemek için bir doktorunuzla görüşmek önemlidir. Herhangi bir tedavi planı oluşturulurken, bireyin yaşam tarzı, diyet alışkanlıkları, semptomları ve genel sağlık durumu dikkate alınır.
