ALTIN KURAL: YETERLİ UYKU
Uyku vücudun temel gereksinimlerinden bir tanesidir. Uyku kalitesini artırmak ve uykudan uyandığında kişinin dinlenmiş hissetmesi önemli bir konudur. Uykusuz olmak kişinin tercihlerini, beslenme şeklini ve porsiyonlarını büyük bir ölçüde etkiler.
Uykusuz olmak bir dilim pastaya ya da böreğe hayır demeyi zorlaştıran önemli bir faktördür. Gece geç saatlere kadar çalışan ya da televizyon seyreden birinin açlık hissettiğinde bir elma yediği ya da biraz peynir yediği çok rastlanan bir durum değildir. Genellikle insanlar yorgunluk, uykusuzluk ve halsizlik gibi semptomlar yaşadığı için kan şekerini yükselten karbonhidratlara yönelir. Kısa süreli yorgunluk ve halsizlik durumu atlatılsa bile yanlış tercihler baş ağrısı gibi diğer semptomlara yol açabilir.
Amerikan Journal of Clinical Nutrition da yayınlanan bir çalışma uykusuzluğun karbonhidratlara ve bu tür atıştırmalıkların iştahın artırdığını gösteriyor.
Sağlık ve stres kontrolü için vücudun günde 8 saat uykuya ihtiyacı vardır. Kilo kontrolü için uyku önemli bir etkendir. Geceleri yeterli uyku uyumayan kişiler gündüzleri daha büyük porsiyonlar yiyor ve genelde de kompleks olmayan vücut için zararlı basit karbonhidratlara yöneliyor. Uykusuzluğun iştah açan hormonları etkilediğini gösteren çalışmalar mevcuttur. Katılımcılar uykusuz bırakılmış ve kan değerleri incelediğinde ise iştah artmasına neden olan ghrelin hormon artarken tokluk hissi veren leptin hormonunun azaldığı görülmüş.
Geceleri uyuyamadığınızda daha çok yemek yemenizin bir nedeni de atıştırmak için daha fazla boş vaktinizin olmasıdır. Üstelik biraz önce de belirttiğim gibi yorgunluk ve uykusuzluk, sizin anında enerjiye dönüşecek abur cubur yeme isteğinizin de artması anlamına geliyor. Gündüz dikkat edilerek yenilmemiş olan bir dilim pasta veya börek gece sonunda bazen karşı koymak imkânsız olabiliyor.
Uyku problemi yaşadığınızda fiziksel aktivite konusunda da sorun yaşayabilirsiniz. Kendinizi yorgun ve halsiz hissedeceğiniz için gün içerisinde çok fazla hareket içinde olmak istemeyebilirsiniz. Bu da hareketli bir yaşam sürdürmeyi zorlaştırır. Araştırmalar gösteriyor ki uykusuz kişilerin televizyon karşısında vakit geçirmeye eğilimleri çok daha fazladır. Televizyon karşısında yapılan atıştırmalar da genellikle karbonhidrat ve şeker ağırlıklıdır. Bu yüzden genellikle televizyon karşısına geçildiğinde bol su tüketimi ve daha sağlıklı tercihler yapılmasını öneririz.
Kafein tüketimi de oldukça önemli olup gece yatmadan önce kafeinli içecek tüketimine dikkat etmelisiniz. Aynı zamanda uyku kalitesini bozacak yiyecek ve enerji içeceklerden de kaçınmak gerekir. Uyumadan en az 3 saat önce yeme bırakılmalıdır ve akşamları hafif şeyler yenmelidir. Uyuyamadığınızda oyalanmak için bir şeyler yenmemelidir. Mide ekşimesi ve yanması gibi sağlık problemleri yapacak gıdalardan uzak durmak gerekir.
Sonuç olarak sağlıklı bir uyku için besin tüketiminize , uyku saatlerinize , fiziksel aktivitenize dikkat etmeniz gerekir. Uyku hijyenini sağlamak bu açıdan çok önemlidir. Uyku düzeni bozulması obezite cerrahisi sonrası tekrar kilo alımının en büyük nedeni olan eski alışkanlıklara dönmeye de neden olacaktır.
